بوتاکس
بیش از ۵۰ سال است که برای اهداف پزشکی متفاوت از توکسین بوتولینوم یا بوتاکس استفاده می شود. استفاده های اولیه آن برای رفع تنبلی چشم و درمان عدم توانایی حرکت پلک ها به جهت های خاص بوده است. در سال ۱۳۸۱ بوتاکس به ناحیه بین پلک و پیشانی تزریق شد و باعث بهبود چین و چروک های پوست گردید. از آن زمان تا کنون میلیون ها نفر از خاصیت این روش استفاده کرده اند. دو سال بعد یعنی در سال ۱۳۸۳ از بوتاکس برای درمان تعریق و از سال ۱۳۹۰ برای درمان سردردهای میگرنی بهترین روش است.
رفع چین و چروک با تزریق بوتاکس چگونه انجام می شود؟
توکسین بوتولینوم دارویی است که به منظور محدود کردن برخی از فعالیت های عضلات حالت دهنده ی چهره به کار می رود. عضله در نواحی تزریق، ضعیف یا محدود می گردد و از ایجاد چین و چروک ها جلوگیری می کند. در نهایت پس از چندین بار تزریق ممکن است موجب رفع چین و چروک های حرکتی نقاطی که بوتاکس تزریق می شود:
هم اکنون نواحی تزریق بوتاکس به کل پیشانی، چین های پنجه کلاغی، خط خنده، چانه، گردن، زیربغل و کف دست محدود می شوند که محققان و پزشکان در حال بررسی نواحی درمانی دیگر توسط این روش هستند.
بهترین سن برای تزریق بوتاکس چه سنی است؟
سن استفاده از این روش به سال تولد مربوط نمی شود بلکه با سن پوست فرد مرتبط است. گاهی به عنوان پیشگیری از عمیق تر شدن خطوط در سنین ۱۸ تا ۱۹ سال انجام می گیرد.
تصور غلط در مورد بوتاکس
یک تصور غلطی وجود دارد که بوتاکس عضله را فلج می کند در صورتی که این اتفاق زمانی پیش می آید که مقدار تزریق آن بیش از حد باشد. پزشک در هر جلسه تنها مقداری بوتاکس تزریق می کند که حرکت عضلات محدود شود.
هنگام تزریق بوتاکس چه اتفاقاتی می افتد؟
هر پزشکی ممکن است از الگوی متفاوتی برای تزریق استفاده کند که این الگوها ۴ یا ۵ ناحیه را در بر می گیرد.
از پماد بی حسی برای ناحیه تزریق استفاده می شود تا فرد دردی احساس نکند و سپس با پد غیرالکلی مانند بتادین پاک می گردد.
گاهی فشار مستقیم دست بر ناحیه تزریق اثر گذارتر از یخ می باشد. بعد از تزریق نیاز است فرد حدودا دو تا پنج دقیقه دراز بکشد تا پزشک از احوالات وی اطمینان حاصل کند. پس از آن دو تا چهار ساعت از دراز کشیدن اجتناب کنید.
اگر احساس سوزش داشتید از مصرف آسپیرین، پروفن، ناپروکسن و … خودداری کنید.
در بعضی موارد پزشک برای جلوگیری از کبودی صورت به شما تمریناتی میدهد که طی چند روز آینده آنها را تکرار کنید. نتایج سه تا ده روز بعد از تزریق کامل می شوند.
کاربرد های تزریق بوتاکس
- بهبـود افتادگی ابرو
- بالا بردن گوشه لب ها
- کاهش نمایش لثه هنگام خندیدن
- بالا بردن نوک بینی
- بهبـود چین وچروک هـای پنجه کلاغی (کنار چشـم)
- بهبـود خطوط اخم بین ابرو و خطوط افقی پیشانی
- درمان تعریـق شدیـد کف دسـت و پا و زیـر بغـل
تزریق بوتاکس برای کاهش درد التهاب مفاصل
سوالی که ممکن است مطرح شود این است که آیا تزریق بوتاکس می تواند درد آرتریت (التهاب مفاصل) را کاهش دهد؟
نتایج حاصل از چندین تحقیق محققان نشان داده است که تزریق بوتاکس درد التهابات مفصلی را تسکین می دهد و باعث بهبود عملکرد مفاصل می شود. بوتاکس جز بهترین داروها برای محدود کردن فعالیت عضلات می باشد. سایر داروهایی که حاوی سم بوتولینوم هستند شامل مایوبلاک، دیسپورت و زئومین می شود.
در این شرایط نحوه کارکرد بوتاکس به گونه ای است که انتقال برخی سیگنال های شیمیایی را مسدود می کند در نتیجه از تبادل اطلاعات بین اعصاب و مغز جلوگیری می کند. اما هنوز استفاده از این تکنیک به نسبت دیگر روش های درمانی بسیار کمتر است و جای بررسی بیشتری دارد. قبل از تزریق بوتاکس برای کاهش درد آرتریت بهتر است به ورزش و کاهش وزن روی بیاورید.
درمان میگرن با تزریق بوتاکس
درمان میگرن با استفاده از تزریق بوتاکس چگونه انجام می شود؟
تزریق بوتاکس برای افراد بزرگسالی که مبتلا به میگرن هستند باعث می شود که تعداد روزهایی که از سر درد رنج می برند کاهش یابد. افرادی که تحت درمان میگرن توسط بوتاکس بودند گزارش دادند که بعد از دو جلسه تزریق بوتاکس ۵۰% بهبود یافته اند و پس از پنج جلسه تا ۷۰% درمان حاصل شده است. پزشکان از این روش برای جلوگیری از انتقال مواد شیمیایی به نام نوروترنسمیترها (جابجا کننده سیگنال های درد به مغز) استفاده می کنند. بوتاکس سد معبری برای عبور آن ها می شود.
در هر جلسه درمانی، تزریق به نواحی مختلف سر و گردن انجام می شود. این جلسات معمولا هر ۱۲ هفته یکبار می باشد و ممکن است فاصله آن ها طبق نظر پزشک تغییر کند. قبل از درمان، نواحی از سر که بیشتر دچار درد می شود را به پزشک گزارش دهید تا مقدار بیشتری از بوتاکس را در آن نواحی تزریق کند. تقریبا ۲ الی ۳ هفته بعد از تزریق تاثیر آن را کاملا متوجه خواهید شد. برخی از افراد ممکن است نسبت به این تزریق واکنش نشان دهند دچار گردن درد و سردرد شوند. این حالت بسیار نادر است و برای کسانی رخ می دهد که به طور کلی به بوتاکس آلرژی دارند.
استفاده از بوتاکس برای رفع تعریق بیش از حد
آیا درمان تعریق بیش از حد با بوتاکس امکان پذیر است؟
بله. بوتاکس با مسدود کردن اعصاب مسئول فعال سازی غدد عرق میزان تعریق را کاهش می دهد. معمولا وقتی دمای بدن افزایش می یابد سیستم عصبی باعث فعال سازی غدد عرق می شود تا دما را پایین بیاورد. افرادی که بیش از حد تعریق دارند، اعصاب مسئول فعال سازی غدد عرق آن ها بیش فعال است.
بوتاکس فعالیت این اعصاب را محدود می کند. وقتی که سیستم عصبی نتواند به غدد تعریق ساز سیگنال بفرستد، ناحیه مورد نظر عرق نمی کند. در حال حاضر پزشکان از بوتاکس برای جلوگیری از تعریق نواحی زیربغل، پیشانی، کف دست و پا استفاده می کنند. بهتر است یک روز قبل از انجام بوتاکس زیربغل موها را اصلاح نکنید. اگر داروی رقیق کننده خون مصرف می کنید به پزشک خود اطلاع دهید.
خطرات احتمالی و عوارض جانبی بوتاکس
خطرات این روش بسیار نادر هستند. بیشترین عارضه ای که امکان رخ دادن آن وجود دارد سردرد یا سرگیجه است. اگر شخصی به تخم مرغ حساسیت داشته باشد باید به پزشک خود اطلاع دهد زیرا ماده توکسین بوتولینوم حاوی آلبومین موجود در تخم مرغ می باشد.
موارد منع تزریق بوتاکس
- سنین کمتر از ۱۸ سال
- ابتلا به دیابت کنترل نشده
- خانمهای باردار و یا شیرده
- دارای عفونـت فعال در پـوست ناحیه تزریق
- داشتن انتظارات غیرواقعی از این روش